به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران» نخستین نکته‌یی که باید آن را مطرح کرد این است که در ایران هیچ ابزاری برای پوشش نوسانات ریسک نرخ ارز وجود ندارد. هر چند مدت زمان طولانی است که مسوولان بازار سرمایه و مدیرعامل بورس کالا به دنبال این هستند که قراردادهای آتی ارز را راه‌اندازی کنند. اما به دلیل ملاحظاتی که احتمالا بانک مرکزی در این مسیر دارد هنوز این ابزار اجرایی نشده است بنابراین عملا درحال حاضر هیچ ابزاری برای پوشش این ریسک تعبیه نشده است. این درحالی است که اگر نرخ ارز به هر دلیلی نوسان داشته باشد و در مدار افت و خیز قرار گیرد، هیچ راه و ابزاری برای صادر‌کننده یا واردکننده‌یی که بخواهد در مقابل این نوسانات مصون بماند، وجود ندارد.
اما دومین نکته که باید به آن اشاره کرد، این است که درحال حاضر عمده صادرات ایران به کشورهایی است که در منطقه یورو قرار دارند. بنابراین در شرایط فعلی که دلار در مقابل اکثر ارزهای معتبر دنیا مانند یورو و پوند تقویت شده است، وارد‌کنندگان و صادرکنندگان ما در یک برزخ قرار گرفته‌اند. از سوی دیگر به دلیل ملاحظاتی که در گذشته برای کشور وجود داشته است، فروش نفت و اکثر کالاها عمدتا با یورو یا با سایر ارزهای غیردلاری صورت گرفته است. همین عامل باعث شده که شرکت‌های صادرات محور ایران با افت درآمدهای ریالی مواجه شوند چراکه یورو، عمده‌ترین ارز مورد استفاده صادرات‌کنندگان ضعیف شده و در نتیجه درآمدها از نظر ریالی با کاهش رو‌به‌رو شده است.
در مقابل شرکت‌هایی که واردات انجام می‌دهند به ویژه شرکت‌هایی که وارداتشان از طریق ارزهای غیردلاری یعنی یورویی و پوندی انجام می‌شود، شرایطشان بهتر خواهد شد. به این دلیل که می‌توانند مواد اولیه و تجهیزات خود را بیش از پیش و به صورت ارزان‌تر فراهم، خریداری و وارد کنند. البته در این بین اتفاقی که افتاد این بود که به واسطه نوسانی که در برابری ارزها در بازار جهانی رخ داد، قیمت جهانی مواد خام هم افت کرد. یعنی از نفت تا فلزات و مواد پتروشیمی دچار تغییرات در قیمت‌های خود بودند بنابراین، این موضوع باز هم به ضرر شرکت‌هایی شد که صادرات محور بودند اما در آن سوی گود به نفع شرکت‌هایی بود که واردکننده این نوع مواد به مشار می‌رفتند.
البته نکته‌یی که در مورد نوسانات دلار در مقابل سایر ارزها یا نوسان‌های قیمت جهانی باید در نظر داشت، این است که این افت و خیزها خیلی قابل توجه نبوده و اعداد بزرگی جابه‌جا نشده‌اند. به این معنا که این اعداد آنقدر قابل توجه نبوده‌ا که بگوییم سقوطی رخ داده است. اصولا نوسانات بین اعداد ۵ تا ۱۰درصدی رخ داده‌اند. البته در آن لحظه که خبر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به بازارها رسید، بسیاری از واکنش‌ها احساسی و هیجانی بودند و درصد سقوط بیشتر بود. اما بخشی از این افت جبران شد و شدت افت آنقدر قابل ملاحظه نبود که بخواهد تاثیر شگرف و غیرعادی بر شرکت‌های وارداتی و صادراتی داشته باشد.
اما در شرایط فعلی و پیش‌بینی آینده باید گفت که بسته به اتفاقاتی است که در آینده رخ خواهد داد. یعنی اگر باز هم نگرانی‌ها به واسطه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا افزایش پیدا کند و به واسطه این نگرانی‌ها دلار در مقابل سایر ارزها تقویت شود و باز پای افت قیمت جهانی مواد خام در میان باشد، شرایط کمی متفاوت‌تر خواهد شد. اگر این روند ادامه پیدا کند آن وقت تاثیرات می‌تواند در شرکت‌های صادراتی و وارداتی قابل توجه، درازمدت و مهم باشد.
منبع: روزنامه تعادل
ارسال نظر