به گزارش«پایگاه خبری بورس کالای ایران»، پیشرفت‌های اقتصادی و رنسانس علمی هند امروزه توجه همگان را به خود جلب کرده ‌است. مدت‌هاست که سرمایه‌گذاری‌های عظیم خارجی در این کشور امری عادی به شمار می‌آید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافته ‌است. به طوری که رشد اقتصادی هندوستان سبب شده است تا این کشور، عنوان "کشوری با بالاترین رشد اقتصادی دنیا" را به خود اختصاص دهد. در واقع هند با قرار داشتن در کنار چین و ژاپن به عنوان یکی از شرکای اصلی کشورهای منطقه، تلاش دارد تا گوی رقابت را از منظر اقتصادی از آنها برباید. در این میان فرهنگ و تعمیق پیوندهای تمدنی بین ایران و هند منجر شده است تا در دوران سخت تحریم، هند به عنوان معدود کشورهایی مطرح باشد که از روابط اقتصادی و تجاری مستمری با ایران برخوردار است. به طوری که پس توافق هسته ای نیز این منافع مشترک ایران و هند در منطقه نیز منجر شد تا در دوران پسابرجام نیز برنامه ریزی هایی برای توسعه این روابط صورت گیرد. در این خصوص به سراغ رئیس شورای بازرگانی ایران و هند رفتیم. ابراهیم جمیلی معتقد است که گسترش روابط تجاری ایران و هند از آن جهت حائز اهمیت است که این دو کشور در کالاهای خود رقیب یکدیگر نیستند، بلکه مکمل اند پس با توجه به پتانسیل و فرصت های موجود میان دو کشور، جا برای افزایش مناسبات و گسترش همکاری با این کشور وجود دارد.

-  میزان مبادلات تجاری ایران در ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته چه تغییری داشته است؟

در ۱۰ ماهه امسال حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان واردات و ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان هم صادرات صورت گرفته است؛ به موجب این مبادلات، تراز تجاری ما با هند مثبت است.

 -  عمدتاً چه مزیت های اقتصادی و فرصت های سرمایه گذاری در تجارت با هند برای کشور ما وجود دارد؟

عمده کالاهایی که به هند صادر می شود شامل مواد شیمیایی، خشکبار و یکسری محصولات از آهن است. عمده واردات از این کشور هم شامل برنج، کنجاله، چای، الکترود های زغالی، فولاد، دارو و روغن خام است.

  - میزان تعاملات ایران در دوران قبل از برجام با پس از توافق هسته ای چه تغییری کرده است؟

قبل از توافق هسته ای و یا پسابرجام تجار و بازرگانان ما با مشکلات بسیاری برخوردار بودند که مهمترین این مشکلات در نقل و انتقال پول بود، به طوری که قفل بودن مبادلات بانکی منجر به افزایش مطالباتمان از این کشور شده بود که با توافق هسته ای صورت گرفته، موفق به وصول این مطالبات شدیم.

 -  اکنون با تغییر فضای بین المللی، تراز تجاری ما با این کشور از چه تغییری برخوردار خواهد شد؟

 باید مبادلات ما افزایش یابد و یکی از دلایل افزایش مبادلات ما با این کشور این است که در بسیاری از کالاها رقابت نداریم و در واقع مکمل هم هستیم. با توجه به پتانسیل و فرصت های موجود میان دو کشور، جا برای افزایش مناسبات و گسترش همکاری با هند وجود دارد. در واقع می توانیم در تعاملات خود با این کشور، از جایگاه مناسبی برخوردار شویم و خوشبختانه نیز علاقمندی به همکاری با ایران وجود دارد، به طوری که پس از کش و قوس های زیاد در بندر چابهار یک سرمایه گذاری مناسب با این کشور در حال انجام است. مزیت های تجاری بندر چابهار کاملاً مشخص است. بر این اساس شرایط به وجود آمده به نفع دو کشور خواهد بود. به خصوص اینکه در مبادلات تجاری خود می توان به جای دلار از یورو استفاده کرد. این یکی از مزایای تجاری است که ایران و هند می توانند داشته باشند.

- در بخش تأمین مالی کشور هند از چه رتبه ای برخوردار است؟ 

این کشور اقتصاد قوی بعد از چین خواهد بود.

-  شما به عنوان رییس شورای بازرگانی ایران و هند، چه برنامه هایی برای گسترش این تعاملات و ارتباطات دارید؟

اولین کاری که بتوانیم انجام دهیم این است که به مبادله ی هیأت های اقتصادی و تخصصی بپردازیم و صرفا به وارد کننده از این کشور تبدیل نشویم. با توجه به عدم عضویت ما در WTO ، باید قرارداد دو جانبه ای منعقد شود تا به واسطه آن یک تعرفه ترجیحی با این کشور تعیین شود. از نظر تعرفه های بازرگانی در مورد کالاهای خود می توانیم مانور خوبی دهیم. در حال حاضر تعرفه های هند به عنوان مثال برای محصولی مانند زعفران، سبب شده است تا عملاً صادرات مستقیم این محصول را از دست دهیم. به طوری که بخش اعظمی از زعفران ایران از طریق افغانستان به هند صادر می شود. در واقع نباید کالاهایی استراتژیکی مانند زعفران را که در ایران تولید می شود را تحت نام افغانستان به هند بفرستیم، یا اینکه زعفران ایران به صورت خام به اسپانیا صادر می شد و این کشور آن را بسته بندی و به دیگر کشورها عرضه می کرد به طوری که این کشور که تولیدی در خصوص زعفران نداشت خود به تأمین کننده ی اصلی زعفران در دنیا شناخته شد.

- در حال حاضر برای افزایش عمق ارتباط ایران و هند از چه کانالی باید وارد شد تا این مبادلات به صورت شفاف تر انجام شود؟

 خوشبختانه بورس کالای ایران با بورس کالای هند ارتباطی را برقرار کرده است که شورای بازرگانی این دو کشور با این قضیه موافق هستند و از آن استقبال کرده اند. در این میان امیدوار هستیم که با برقراری ارتباط بورس کالای ایران و هند بتوان کالاهای ایرانی را با قیمت مناسب تر از بازار های هند عرضه کنیم تا رقابت های منفی میان دو کشور را کم کنیم. اولین نتیجه آن نیز می تواند مانع از صادرات قیر بی کیفیت از ایران به هند شود. در حال حاضر عده ای از صادر کنندگان با افزودن برخی از مواد به قیر از کیفیت آن می کاهند تا با افزایش میزان آن از سود بیشتری برخوردار شوند. بر این اساس به نظر می رسد با صادرات قیر از کانال بورس کالا به هند می توان مانع از بروز این مسأله شد. نکته بعدی این است که در سفر نخست وزیر هند به ایران، پیشنهاد کردم که شهرک صنعتی ایران و هند در منطقه ی چابهار ایجاد شود. خوشبختانه با پیگیری های صورت گرفته، در بهمن ماه امسال تفاهم نامه ای با منطقه آزاد چابهار و با حضور آقای جهانگیری معاون اول ریاست جمهوری امضاء کردیم. به موجب این تفاهم نامه ۳۰۰ هکتار زمین در اختیار ما قرار داده شد تا شهرک تخصصی ایران و هند در آنجا تأسیس و احداث شود. ایجاد این شهرک می تواند منجر به ایجاد ارزش افزوده ی بیشتر در ایران شود و به اقتصاد شرکت های ایرانی و هندی کمک کند. در واقع با ایجاد این شهرک صنعتی شرکت های ایرانی و هندی قادر به هماهنگی بیشتری باهم خواهند بود تا شرکت های مشترکی را تشکیل دهند. حتی در کشورهای ثالثی مثل افغانستان و کشورهای آسیای میانه و...، این شرکت ها می توانند یک ابزار جدید برای فعالیت بیشتر تبدیل شوند.

- به نظر شما در رابطه ایران و هند چه محصولاتی می تواند در بورس کالا مورد معامله قرار گیرند؟

سرب، روی، مس، اوره و آمونیاک، انواع و اقسام پتروشیمی ها از جمله محصولاتی است که می توان بین دو بورس کالای ایران و هند مورد معامله قرار داد و در این معاملات تجار و بازرگان به صورت شفاف کالاهای خود را به عنوان خریدار از این بازار ها تهیه کنند.

-  با توجه به غیر ربوی بودن سیستم بانکی ایران و تأکید بر اسلامی بودن ابزارهای مالی در بازار سرمایه، آیا می توان از ابزارهای موجود در هند استفاده کرد؟ در واقع به موجب عدم آشنایی سرمایه گذاران هندی با مفاهیم عقود اسلامی، آیا نیاز به طراحی مدل های جدید تأمین مالی که با نظام غیر ربوی هم خوانی داشته باشد، وجود دارد؟

این مسأله به این شکل که عنوان می شود، مطرح نیست. بانک های خارجی که غیر اسلامی هستند از نرخ های بهره یک تا  ۵ درصدی برخوردارند. آنچه که ربوی محسوب می شود نرخ بهره بالای ۲۴ درصد است. در حالی که با نرخ های بهره موجود، نمی توان این نوع فعالیت را بانکداری اسلامی نام گذاری کرد. بر این اساس باید تلاش کنیم تا در جذب سرمایه گذاری خارجی، براساس قوانین مالی بانکی بین المللی عمل کنیم. همچنان که بسیاری از کشورها از این مزیت استفاده کرده و توانسته اند سرمایه گذاری های مناسبی را در کشور خود انجام دهند تا به این واسطه ارزش افزوده ی خوبی را در کشورشان ایجاد کنند. بر این اساس ما نیز باید در جهت جذب سرمایه گذاری تلاش کنیم؛ در این راستا نیز مشوق های سرمایه گذاری را بر مبنای مزیت های کشور خود تعریف کنیم. به طور قطع نباید فقط به صادرات نفت خام بپردازیم. بلکه باید از این نفت خام به ایجاد ارزش افزوده بپردازیم. اینها جز با جذب سرمایه های خارجی امکان پذیر نیستند. بر این اساس جذب سرمایه خارجی حتما باید در اولویت قرار گیرد.

- چطور می توان با تسهیل فرآیند حضور کالاها در رینگ صادراتی بورس کالا، کسب و کار فعلی را برای تجار و سرمایه گذاران بهتر و فعال تر کرد؟

بورس کالا یکی از ابزار مناسبی است که می تواند منجر به شفاف سازی فعالیت های اقتصادی شود، اما اگر این بازار مالی در تعاملات و مناسبات ما از شکل کمرنگی برخوردار باشد قطعاً رانت های بسیار زیادی می تواند شکل گیرد.

 در واقع برای عملکرد مناسب فعالیت های بانکی، مالی، بنگاه های تولیدی و تجاری، مالیات بر مصرف، مالیات بر ارزش افزوده نیاز استفاده از ابزار هایی مانند ابزارهای موجود در بورس کالا احساس می شود، بر این اساس تأکید می شود با حمایت بیشتر این بازار مالی به تقویت آن بپردازیم. با توجه به معاملات برخی از محصولات مانند پتروشیمی، فولاد و مس در بورس کالا، این مسأله تا حدودی توانسته به شفاف سازی اقتصاد کشور کمک کند.

منبع: بورس امروز